ردیاب دیاگی چیست؟ یکی از مدل‌های ردیاب خودرو است که نصب ساده‌تری دارد و به‌جای سیم‌کشی و باز کردن داشبورد، مستقیم به سوکت دیاگ (OBD) زیر فرمان وصل می‌شود. هم از همان‌جا برق می‌گیرد، هم می‌تواند موقعیت خودرو و بخشی از اطلاعات فنی آن را ارسال کند.

در ادامه، خیلی خلاصه و روشن می‌بینیم ردیاب دیاگی دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد، چه مزایا و محدودیت‌هایی دارد و چه زمانی انتخاب بهتری نسبت به ردیاب سیمی مخفی است.

ردیاب دیاگی چیست؟

ردیاب دیاگی یا ردیاب OBD یک نوع ردیاب خودرو است که به‌جای سیم‌کشی و نصب مخفی، مستقیماً به سوکت دیاگ (OBD-II) زیر داشبورد وصل می‌شود. همین سوکتی که تعمیرکار برای خواندن خطاهای ECU، دستگاه دیاگ را به آن متصل می‌کند.

این ردیاب هم مثل ردیاب‌های دیگر، با ترکیب GPS + سیم‌کارت موقعیت خودرو را می‌گیرد و به سرور یا اپلیکیشن می‌فرستد؛ تفاوتش این است که علاوه بر موقعیت، می‌تواند بخشی از داده‌های فنی خودرو را هم از طریق همان سوکت بخواند و در اختیار شما بگذارد.

ردیاب دیاگی چگونه کار می‌کند؟

خیلی ساده اگر بخواهیم بگوییم، عملکرد ردیاب دیاگی به صورت زیر است: 

۱. وصل شدن به سوکت دیاگ
ردیاب داخل کابین و زیر داشبورد به سوکت OBD-II (همان سوکت دیاگ استاندارد خودرو) وصل می‌شود و برق خودش را از همان‌جا تأمین می‌کند؛ بدون این‌که داشبورد باز شود یا سیمی بریده و به سیم‌کشی اصلی خودرو اضافه شود. با همین اتصال، هم تغذیه الکتریکی فراهم می‌شود، هم ردیاب به کامپیوتر خودرو (ECU) دسترسی پیدا می‌کند.

۲. گرفتن موقعیت و اطلاعات خودرو
بعد از روشن شدن، دستگاه هم‌زمان موقعیت لحظه‌ای خودرو را با GPS ثبت می‌کند و از طریق همان سوکت دیاگ، بخشی از داده‌های ECU را می‌خواند؛ مثل خطاهای ثبت‌شده، وضعیت چراغ چک، سرعت لحظه‌ای و در بعضی مدل‌ها اطلاعات تکمیلی‌تر مثل دور موتور یا برخی پارامترهای فنی دیگر (بسته به نوع ردیاب و مدل خودرو). به این ترتیب، هم موقعیت مکانی دارید، هم یک تصویر کلی از وضعیت فنی خودرو.

۳. فرستادن اطلاعات به گوشی شما
تمام این اطلاعات از طریق سیم‌کارت داخل ردیاب به سرور ارسال می‌شود و شما در اپلیکیشن یا پنل وب می‌توانید موقعیت خودرو، مسیرهای طی‌شده، وضعیت آنلاین یا آفلاین دستگاه و بعضی هشدارهای فنی را ببینید. در خیلی از مدل‌ها امکان تنظیم هشدار هم وجود دارد؛ مثلاً برای روشن شدن خودرو، شروع حرکت، ورود و خروج از محدوده مشخص یا ثبت بعضی خطاهای مهم، نوتیفیکیشن روی گوشی دریافت می‌کنید.

مزایای ردیاب دیاگی

مهمترین مزایای ردیاب دیاگی خودرو عبارتند از: 

• نصب بدون سیم‌کشی

بزرگ‌ترین مزیت ردیاب دیاگی، نصب سریع و بدون دست‌کاری سیم‌کشی است. کافی است سوکت OBD-II را پیدا کنید و دستگاه را متصل کنید. نه نیازی به باز کردن داشبورد است، نه اتصال به دسته‌سیم اصلی. برای کسانی که از باز شدن تریم داخلی خودرو خوششان نمی‌آید، این یک مزیت مهم است.

• جابه‌جایی آسان بین چند خودرو

اگر چند خودرو دارید یا با خودروهای اجاره‌ای و سازمانی سروکار دارید، ردیاب دیاگی را می‌شود در چند ثانیه از یک خودرو جدا و روی خودروی دیگر نصب کرد. این ویژگی برای نمایشگاه‌ها، شرکت‌های اجاره خودرو و ناوگان‌های کوچک کاربردی است.

• دسترسی به بخشی از داده‌ها و اخطارهای خودرو

چون ردیاب روی پورت دیاگ نشسته، می‌تواند بخشی از اطلاعات فنی خودرو را بخواند؛ مثل:

• خطاهای ثبت‌شده و روشن شدن چراغ چک
• سرعت و کیلومتر
• در بعضی مدل‌ها، داده‌های تکمیلی مربوط به موتور و مصرف سوخت و…

این اطلاعات می‌تواند برای نگهداری بهتر خودرو و همین‌طور کنترل رفتار راننده در ناوگان‌ها مفید باشد.

معایب و محدودیت‌های ردیاب دیاگی

در ادامه به بررسی معایب و محدودیت‌های احتمالی ردیاب دیاگی می‌پردازیم: 

• محل نصب قابل‌حدس و در دسترس

سوکت OBD-II یک محل مشخص و تکراری در بیشتر خودروها دارد. هر کسی که کم‌ترین آشنایی با دیاگ داشته باشد، می‌داند کجا باید دنبالش بگردد. اگر سارق داخل کابین زمان داشته باشد، پیدا کردن و جدا کردن ردیاب دیاگی کار پیچیده‌ای نیست؛ این یعنی از نظر ضدسرقت، نباید روی «مخفی بودن» آن حساب کنید.

• وابستگی کامل به سوکت دیاگ

ردیاب دیاگی کاملاً به همان سوکت متکی است. در بعضی خودروها، محل سوکت نزدیک پای راننده است و ممکن است با ضربه یا حرکت پا، دستگاه شل شود یا از جا دربیاید. اگر برای بستن قاب یا درپوش سوکت مجبور شوید آن را باز بگذارید، از نظر ظاهری هم چندان جذاب نیست.

• محدودیت در برخی خودروها

برای استفاده از ردیاب دیاگی، خودرو باید سوکت OBD-II استاندارد داشته باشد. در خودروهای قدیمی کاربراتوری یا بعضی مدل‌های خاص، این سوکت یا وجود ندارد یا استاندارد متفاوت است و عملاً امکان استفاده از ردیاب OBD محدود می‌شود.

• امنیت کم تر نسبت به ردیاب‌های سیمی

حتی اگر بهترین مدل ردیاب دیاگی را انتخاب کنید، باز هم باید در نظر داشته باشید که ردیاب دیاگی از نظر امنیت و امکاناتی مثل خاموش کردن خودرو از راه دور و همچنین هشدارها قابل مقایسه با ردیاب سیمی نیست و عملکرد ضعیف‌تری دارد. محل این ردیاب برای یارق در دسترس بوده و به راحتی می‌تواند آن را غیر فعال کند. 

ردیاب دیاگی برای چه کسانی مناسب است؟

ردیاب دیاگی برای همه سناریوها انتخاب ایده‌آل نیست؛ اما برای بعضی کاربری‌ها بسیار منطقی است:

• ناوگان‌های کوچک، شرکت‌های اجاره خودرو و نمایشگاه‌ها که نصب سریع و جابه‌جایی آسان برایشان مهم است.
• مدیرانی که علاوه بر موقعیت خودرو، به داده‌های کلی فنی و رفتار راننده هم نیاز دارند.
• کسانی که نمی‌خواهند فعلاً وارد بحث سیم‌کشی و نصب مخفی شوند و بیشتر دنبال یک راه‌حل ساده و قابل‌حذف هستند.

در مقابل، برای مالک خودرویی که امنیت ضدسرقت در اولویت است و خودرو در شرایط پرریسک پارک می‌شود، ردیاب دیاگی به‌تنهایی انتخاب ایده‌آلی نیست و باید بیشتر به سراغ ردیاب سیمی مخفی رفت.

تفاوت ردیاب دیاگی با ردیاب سیمی 

از نظر ظاهری هر دو اسمشان «ردیاب خودرو» است، اما کارکرد و سطح امنیتشان متفاوت است:

• محل نصب و امنیت:

ردیاب دیاگی روی سوکت مشخص زیر داشبورد نصب می‌شود و برای فرد آشنا به خودرو قابل‌دسترسی است.

ردیاب سیمی، پشت داشبورد و روی دسته‌سیم نصب می‌شود و محل آن را فقط نصاب می‌داند؛ پیدا کردنش برای سارق کار ساده‌ای نیست.

• کاربردها:

ردیاب دیاگی بیشتر برای نصب سریع، جابه‌جایی بین چند خودرو و دریافت بخشی از اطلاعات فنی مناسب است.

ردیاب‌های سیمی به عنوان بهترین گزینه برای امنیت خودرو طراحی می‌شود؛ با امکاناتی مثل هشدار ضربه، باز شدن درب، قطع برق، حمل با جرثقیل و خاموش کردن خودرو از راه دور.

برای مثال، ردیاب‌های سیمی مخفی که روی خودروهای مختلف نصب می‌شوند (مثل مدل‌های سیمی برند کارسیمو) معمولاً روی امنیت و امکانات ضدسرقت تمرکز دارند و نصبشان یک‌بار برای همیشه انجام می‌شود؛ در حالی‌که ردیاب دیاگی بیشتر در سناریوهایی مثل ناوگان و اجاره خودرو، نقش ابزار سریع و قابل‌جابه‌جایی را بازی می‌کند.

نکات مهم قبل از خرید ردیاب دیاگی

قبل از این‌که ردیاب دیاگی بخرید، چند سؤال را برای خودتان روشن کنید:

• خودروی شما سوکت OBD-II استاندارد دارد یا نه؟
• هدف اصلی شما چیست؛ ضدسرقت جدی یا بیشتر گزارش مسیر و وضعیت فنی؟
• اگر دستگاه به‌سادگی قابل جدا شدن باشد، این برای سناریوی شما قابل‌قبول است یا نه؟
• اپلیکیشن و پشتیبانی برندی که انتخاب می‌کنید چقدر قابل‌اعتماد است؟

اگر پاسخ‌ها را با دقت مرور کنید، معمولاً خودتان به این نتیجه می‌رسید که ردیاب دیاگی برای شما ابزار اصلی است یا صرفاً یک ابزار جانبی.

سخن پایانی

در یک جمله، ردیاب دیاگی ردیابی با نصب راحت و سریع است. این ردیاب برای ناوگان‌ها، خودروهای اجاره‌ای و استفاده‌هایی که نصب سریع و جابه‌جایی آسان مهم است، می‌تواند گزینه مناسبی باشد. اما برای مالک خودرویی که نگران سرقت در خیابان و پارکینگ عمومی است و می‌خواهد در بدترین حالت هم شانس جدی برای ردیابی خودرو داشته باشد، تکیه اصلی باید روی ردیاب سیمی مخفی باشد و اگر جایی لازم بود، ردیاب دیاگی در کنار آن استفاده شود.

ردیاب‌های سیمی حرفه‌ای مثل سری ضدسرقت برند کارسیمو دقیقاً برای همین سناریو طراحی شده‌اند؛ تمرکز بر نصب مخفی و امکانات امنیتی کامل، تا اگر روزی واقعاً سرقت اتفاق افتاد، برای پیدا کردن خودرو ابزاری قابل اعتماد با پشتیبانی حرفه‌ای داشته باشید.